Shkruan: Ilir HAVOLLI, Psikolog klinik…..
Gjatë lojës fëmija mëson për vete dhe për botën që e rrethon. Çdo fëmijë meriton të luajë, kurse krijimi i mundësive për lojë është përgjegjësi prindërore.
Ajo i ndihmon fëmijës t’i zhvillojë imagjinatën, respektin për veten, sigurinë si dhe bashkëpunimin me të tjerët.
Me lodra mund të bëhen lojëra të shkëlqyeshme edukative që e ndihmojnë fëmijën të rritet dhe të mësojë.
Fëmija mund të krijojë lodra edhe nga materiale shumë të thjeshta. Ai mund të hulumtojë edhe nëse luan me rërë, gurë, enë plastike, fasule, misër, makarona…. Loja ndihmon në të gjitha fushat e zhvillimit: në aspektin emocional, fizik, shoqëror, intelektual dhe krijues. Krijimi i mundësive të mira për lojë është një gjë e rëndësishme për një fëmijëri të shëndoshë. Prindër, ju e keni rolin kryesor që ta ndihmoni fëmijën t’i zgjedhë lojërat e tij.
Loja i ndihmon fëmijës të jetë pjesë e shoqërisë, duke e mësuar:
- të jetë i pavarur; të jetë kreativ;
- të veprojë me përgjegjësi;
- të bëjë zgjedhje dhe t’i kuptojë pasojat;
- të zhvillojë aftësi të të menduarit kritik;
- t’i definojë dhe t’i shprehë nevojat e tij;
- t’i respektojë të tjerët.
Loja e aftëson fëmijën të përdorë përvojat e tij jetësore për ta kuptuar se si funksionon bota që e rrethon. Loja zvogëlon në minimum tensionimin që shfaqet shpesh te fëmijët, kur ata duan të arrijnë ap të mësojnë diçka. Loja është një formë aktive e zhvillimit të plotë të fëmijës.
Çka duhet bërë?
- Jepi rast fëmijës që t’i zgjedhë lojën dhe mënyrën si do të luajë.
- Inkurajoje fëmijën t’i zgjidhë vetë problemet. Nëse ju i kryeni veprimet e lojës, atëherë kjo lojë s’është për të.
- Mbaj mend se fëmijët janë të ndryshëm: disa kanë dëshirë për lojëra elektronike, disa adhurojnë lojëra me fjalë, disa janë të lindur të aktrojnë, kurse disa pëlqejnë ndërtimin (po edhe prishjen) e gjërave të ndryshme. Andaj, mendo për aktivitetet që i do fëmija yt dhe lëre të luajë!
- Lejoni fëmijët të fitojnë ndonjëherë gjatë lojërave të përbashkëta. Të mësosh të humbasësh është po ashtu aftësi sociale me rëndësi, por mundohu ta mbash disponimin e këndshëm gjatë lojës.
- Bashkohu në lojën imagjinative të fëmijës! Fëmijët kanë dëshirë kur prindërit e tyre aktrojnë dhe i japin liri imagjinatës së tyre.
- Lejo që fëmija të të mësojë se si të lozësh me lodrat e tij. Për të është kënaqësi kur i ndërroni rolet dhe të tregon ato që ai di.
- Lejoje fëmijën të dalë jashtë për të luajtur. Është më mirë për shëndetin dhe është më argëtuese. S’prish punë nëse përlyhet ose laget… Fundja, pse i kemi banjën dhe lavatriçen?
- Tregoji për lojërat që ti ke luajtur kur ishe fëmijë, si i ke përjetuar, sepse ka gjasa që edhe fëmijës t’i pëlqejnë ato.
- Lejoje fëmijën që ta përjetojë lojën! Lodrat dhe lojërat i ndihmojnë fëmijës të fitojë përvoja të reja, si dhe zhvillim të pakufizuar të aftësive të të mësuarit.
Shkruan: Ilir HAVOLLI, Psikolog klinik…..
